'De kunst van het reflecteren'

Op 8 september bezoeken 270 geïnteresseerden deze conferentie in Het Sieraad in Amsterdam. De bijeenkomst biedt enerzijds inspiratie en theoretische verdieping, en creëert aan de andere kant ruimte en mogelijkheden voor uitwisseling en netwerken. De bezoekers van deze conferentie vormen een gemêleerd en inspirerend gezelschap uit het basisonderwijs, de kinderopvang, culturele en kunstinstellingen, zelfstandige ondersteuners van het onderwijs en de cultuureducatie, docenten van pabo’s en andere hogescholen of universiteiten en veel kunstenaars.

's Ochtends opent Eva Klee met een fotoserie waarin Alpha, een jongen van vier jaar, gedurende 45 minuten gevolgd is. Ze heeft zijn geconcentreerde werkproces vastgelegd en laat zien hoe zij dit heeft geïnterpreteerd met de blik van de kunstenaar. Annemieke Huisingh heet vervolgens iedereen welkom, in het bijzonder de buitenlandse gasten. Zij verwoordt de doelstellingen van TOEVAL GEZOCHT, het onderzoek naar de potenties van jonge kinderen en de specifieke invalshoek die kunst en wetenschap hierin bieden. Het belang en de rol van het documenteren en interpreteren staan vandaag centraal.

Hierna volgen de voordrachten van twee bijzondere internationale experts: prof. dr. Gunilla Dahlberg uit Stockholm en Vea Vecchi uit Reggio Emilia.

Gunilla Dahlberg, hoogleraar aan het Educatie Instituut van de Universiteit van Stockholm en verantwoordelijk voor de wetenschappelijke taken van het Reggio Emilia Instituut in Zweden, spreekt over de kansen die pedagogische documentatie biedt voor een andere inrichting van het onderwijs. Eén die niet is gefocust op testen en toetsen, maar op het proces waarin ieder kind op basis van eigen interpretaties en reflecties leert. In haar voordracht verwijst Gunilla Dahlberg vaak naar haar persoonlijke ervaringen en ontwikkelingen, waardoor haar presentatie aanstekelijk is.

Vea Vecchi, atelierista in Reggio Emilia sinds de jaren zeventig en nu verantwoordelijk voor tentoonstellingen, publicaties en ateliers, spreekt over ‘het zichtbare luisteren’. In haar voordracht verheldert zij in woord en beeld wat zij verstaat onder pedagogische observatie en documentatie. Zij benadrukt de moeilijkheid en het grote belang van het dagelijks interpreteren op basis waarvan steeds de volgende interventies met de kinderen worden gekozen. Documenteren betekent in haar woorden de verantwoordelijkheid nemen om continu te interpreteren.
Op een openhartige, innemende wijze spreekt Vea Vecchi over de moeilijkheden, twijfels maar ook over de fascinaties en ontdekkingen die het documenteren met zich meebrengen. “…  wij zijn al 40 jaar bezig met scholen in Reggio Emilia. Het is 40 jaar van zwaar werk. Eigenlijk moeten we altijd opnieuw weer de kwaliteit die we bereikt hebben verdedigen…”

Het middagprogramma staat in het teken van het Open Podium. Een open podium om elkaar te ontmoeten, elkaars werkwijze te leren kennen, uit te wisselen en contacten te leggen. In het atrium en de diverse ruimtes van Het Sieraad zijn 15 verschillende presentaties te zien van kinderopvanginstellingen, basisscholen, kunstinstellingen, kunstenaars en pabo’s afkomstig uit het hele land en twee presentaties uit het buitenland.

Deelnemers aan het Open Podium:
Stella Nova, Stockholm
Karin Bosch, Amsterdam, over haar ervaringen in Thailand
Basisschool het Gein, Amsterdam
Kindercentrum Kievitsnest, Wageningen
Advies Hulp & Actie, Hoorn
Nederlands Jeugd Instituut, VVE Programma Kaleidoscoop, Utrecht
Kindercentrum De Buitenkans, Heerenveen
Pabo Arnhem, HAN Arnhem
MAX Kinderopvang, Rotterdam
Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam
Basisschool De Familieschool, Heerhugowaard
Kinderopvang Berend Botje, Enkhuizen
Hestia Kinderopvang, Amsterdam
Centrum Beeldende Kunst Rotterdam
Basisschool de Buut, Nijmegen

Iedereen presenteert zijn werkwijze en documentatiemateriaal en het gonst van de gesprekken tussen de deelnemers. TOEVAL GEZOCHT verzamelt deze dag alle wensen, ideeën, suggesties, opmerkingen en evaluatieve opmerkingen met het oog op de opbouw van een landelijk netwerk en scholing.

De rijk gevulde en inspirerende dag wordt afgesloten met een bijzonder concert van The Amsterdam Chamber Soloists. Zij spelen enkele Goldberg-variaties van J.S. Bach en een Boheemse Romanza van Ernst van Dohnanyi. Dit afsluitende concert vormt tevens de opmaat voor de conferentie De rare taal van geluiden over muziekeducatie voor jonge kinderen op 9 oktober 2009. 

Voor meer informatie over de inhoud van de verschillende presentaties verwijzen wij u naar het programmaboekje.