Uitgangspunt
Vandaag hebben we Petra Griffioen en Michiel Weidner van Amsterdam Sinfonietta op bezoek. Zij spelen bij binnenkomst viool en cello voor de kinderen.
We praten over de muziek en over de instrumenten.
Daarna zingen we samen het goededag lied. De kinderen vertellen aan Petra en Michiel wat we hebben gedaan in de muzieklessen, over de geluiden van thuis. Zij verklanken ook een paar tekeningen van de kinderen.
Petra en Michiel vertellen over muziekmaken en hoe zij dat met z'n tweeën doen. Ze spelen een aantal muziekstukjes waarin ze muzikale gesprekjes hebben – duetten.
Flip de beer heeft afgelopen weekend bij Anouk gelogeerd. We luisteren naar een paar geluiden.
Dan gaan de kinderen in duo's muzikale gesprekjes voeren. We luisteren naar een paar duo's en sluiten af: Petra en Michiel spelen nogmaals voor de kinderen die heerlijk op de grond liggen.
Observatie
Als de kinderen binnenkomen staan Petra en Michiel al te spelen. Iedereen gaat zitten en luistert. Als de muziek is afgelopen stellen Petra en Michiel zich voor. Het is de eerste keer dat Michiel er met zijn cello is dit jaar. Een aantal kinderen kunnen zich nog aan Michiel herinneren van vorig jaar. Petra vraagt “Waar moesten jullie aan denken toen jullie de muziek hoorden?
Dalia: “Ik moest eraan denken dat die heel klein klinkt (zij bedoelt de viool) en de ander heel groot (cello).”
Kind: “De kleine is lichter.”
Rens: “Nou, die andere klinkt wat zachter dan de viool. Ik kon hem goed horen, die was ook iets zwaarder. Die (bedoelt de viool) was lichter.”
Senna: “De een is groter de andere kleiner.”
Michiel: “Waar moesten jullie aan denken?”
Damian: “De ene klinkt harder, net alsof er een steen door je huis valt.”
Daliya: “Aan een prachtige dag.”
Ander kind: “Dat het regende en dat er stenen op mijn huis vielen.”
Dan zingen we het goede dag lied. Petra en Michiel mee. Juf Debby vraagt de kinderen om aan Petra en Michiel te vertellen waar wij mee bezig zijn in de muzieklessen. Over de geluiden van thuis. Er zijn ook weer tekeningen opgehangen en Michiel verklankt de tekeningen van Damian en Rens.
Als hij klaar is vraagt juf Debby of het wel allemaal klopte. Jullie vragen aan de kinderen of het zo goed was.
Damian: “Ik denk dat hij de auto niet gedaan heeft.”
Rens: “Er was ook iemand jarig, die heeft een skateboard gekregen.”
Juf Debby vraagt aan Petra en Michiel om eens te laten horen hoe het bij hun thuis klinkt (zij wonen samen). Zij spelen een geluidscollage van hun eigen huis.
Kind: “Bij het muziekje was een zielig meisje of jongen.”
Anouk: “Stampen op de trap.”
Petra vraagt aan de kinderen of ze een idee hebben wat dit voor een geluid zou kunnen zijn (Michiel doet stuiterbal geluid van hun zoon na).
Rens: “Misschien als het licht aan gaat, dat hoor ik altijd.”
Petra vertelt dat hun zoon altijd met een balletje tegen de muur gooit.
Dan is het tijd om te horen wat logeerbeer Flip allemaal heeft opgenomen – hij heeft bij Anouk gelogeerd. Juf Debby heeft de opnames op haar computer gezet en laat steeds een stukje horen. De kinderen vinden het ontzettend leuk om naar de opgenomen geluiden van Anouk te luisteren en vinden het spannend om te raden wat ze horen. Anouk maakt er een echte quiz van. Het eerste geluid roept de volgende vragen op:
Kind: “Bekers?”
Rosaly: “Afwassen?”
Biel: “Tafel dekken?”
Kind: “Dat glazen op elkaar gaan.”
Senna: “Een film.”
Kind kind: “Eten?”
Anouk vertelt wat het is: “Tafel afruimen.”
Er worden nog een aantal geluiden afgespeeld, de kinderen vinden het heel spannend.
Dan vertellen Petra en Michiel hoe zij met z'n tweeën muziek maken en ook muzikale gesprekjes voeren. Ook laten ze zien hoe je kunt aangeven dat het muziekstuk klaar is, namelijk door je strijkstok of hand in de lucht te doen.
De kinderen gaan in duo's muzikale gesprekjes met elkaar voeren.
We luisteren aan het eind naar een paar groepjes en sluiten af door op de grond te gaan liggen. Petra en Michiel spelen nog een keer.
Reflectie
Het valt het hele team – muzikanten, muziekdocent, leerkracht, projectleider Jong geleerd – op wat de kinderen voor een waanzinnige luisterconcentratie aan de dag leggen. Dit geldt voor de hele klas, zelfs de beweeglijkere kinderen zijn enorm geboeid en iedereen is als vanzelf betrokken bij de les.
We zitten bijna een uur in de kring en de concentratie blijft tot het eind.
Eva valt op dat de kinderen in het begin, als Petra vraagt waar ze aan denken bij de muziek, vooral op de klanken van de instrumenten reageren. De een klinkt zachter/harder, lichter/zwaarder dan de ander. Damian associeert de klank al snel met ons onderwerp: “Alsof er een steen door je huis valt.” Het is mooi om te zien dat hij deze verbinding legt bij het horen van een muziekstuk of instrument terwijl wij nog helemaal niet op het thema te spreken zijn gekomen.
Daliya maakt een poëtische opmerking, zij dacht “aan een mooie dag.”
Petra en Michiel vinden het ook boeiend om te ontdekken wat de logeerbeer voor een enorme luisterconcentratie oplevert. De kinderen zijn totaal geboeid door de geluiden die Flip heeft opgenomen. Anouk geniet zichtbaar van haar zelfverkozen rol als quizleider: zij groeit er enorm in en je ziet haar stralen. De klas ligt aan haar voeten. Het levert heel veel zelfvertrouwen op.
Hans is er voor het eerst weer bij vandaag – zij was vorig jaar vrijwilliger tijdens het project en loopt vanaf nu ook weer mee. Zij vindt het “bijzonder dat er al zo veel muziek gemaakt wordt, dat viel op bij de presentaties, en dat komt doordat ze goed luisteren. Luisteren is de eerste voorwaarde om muziek te kunnen maken.” Zij heeft het gevoel dat de kinderen nu muziekmaken op dezelfde manier als vorig jaar aan het einde van het project. Dat is een mooi compliment.
Luisteren
4 april 2013
